Angstkranten en starende drones (deel 2)
In deel twee gaan we dieper in over de schuld, schaamte, angst en woede.
(deel 1 kan u hier lezen)
Een van de meest frappante zaken bij mensen in onze maatschappelijke krabbenmand is de pertinente, en steeds aangewakkerde angst voor allerlei zaken.
Ze worden om de oren geslagen met zo veel rare verhalen in het nieuws, dat je haast zou denken dat bij elke stap die je zet, er wel een boeman je wil beroven, vermoorden of aanranden.
De angst voor zowat alles is een pertinente staat waarin vooral kranten als HLN en De Standaard er een genoegen in vinden om mensen van het ene naar het andere te laten zwalpen. De angst voor Elektrische wagens als voorbeeld, waarbij mensen allerlei zaken wordt wijsgemaakt.
Telkens er iets nieuws op duikt, een technologie, manier van werken, systeem, ideologie of zelfs bepaalde software, moet de krant en TV kanaal er bij staat om zo min mogelijk educatie te geven en zoveel mogelijk negatieve gevoelens er bij op te wekken.
Zelfs toen begin 20ste eeuw de eerste vliegtuigen en treinen opdoken, waren er ook tegenstanders, die vaak uit onwetendheid zaken verketterden. Al gebeurde dat toen op kleine schaal, en vonden er nog effectief debatten over plaats. Zo waren er mensen die dachten dat een trein “te snel” zou rijden en te veel zou schudden, met alle gevolgen voor de gezondheid van dien.
Een zelfde houding zagen we bij de opkomst van de video spelletjes, MTV, internet, en uiteraard bitcoin. Alles werd verketterd, maar men moest vooral niet te veel uitleg geven over het item zelf.
Een krant, heeft bij voorbeeld nauwelijks pogingen ondernomen om bepaalde zaken uit te leggen over bitcoin, of hoe het internet echt werkt. Het is makkelijker natuurlijk om in te haken op de onwetendheid, en deze kenniskloof zelfs te cultiveren.
Wanneer je zelf nog nooit in een circustent bent geweest, kan men je ook waarschijnlijk wijsmaken dat daar enkel clowns leven die koord dansen en je komen afmaken wanneer je binnenkomt. De educatie is soms ver te zoeken, al is dat ook een taak die de media zou ter harte kunnen nemen.
Daar komen ze natuurlijk meteen in het vaarwater van bepaalde broodheren, of mensen die hun stukje agenda komen verkondigen als de talking head van een of andere industrie.
Je kan bij voorbeeld bij de opkomst van bepaalde hacking technieken (zoals sim-swaps) moeilijk iets er over uitleggen wanneer de telecom-bedrijven aangeven dat ze er toch niets aan gaan doen en het niet in hun kraam past. Daar wordt zeker even over gepraat op de achtergrond.
Net zoals er ook gepraat zal worden over bepaalde cyber-beveiligingsfirma’s die opeens furore mogen komen maken op TV na een hack of incident, maar verder geen opvolging komen doen van hun zogenaamde heldendaden (het “redden” van de administratie van gemeentes).
Je bent dus in feite in een mooi als nieuws verpakte informercial aan’t kijken, waar de journalisten er bij lopen als het equivalent van een K3-zangeres, ze krijgen hun teksten, zetten hun haar in de juiste kleuring en doen op tijd hun ding om het publiek van voornamelijk kleuters en duffe papa’s tevreden te houden.
Babyface vs. Heel
De technieken om de mensen in de krabbenmand te blijven entertainen en te voorzien van bepaalde fake info en halve waarheden is eigenlijk te vergelijken met de manier dat Wrestling bedrijven het publiek bezig houden.
Voor u denkt dat het niets met elkaar te maken heeft, moet ik een mini-geschiedenisles geven.
Toen de TV op kwam, was er niet meteen “veel” te zien. Het nieuwe medium had vooral bezigheid nodig, en daar was vooral in de Verenigde Staten het worstelen een ideale manier voor.
Het was goedkoop, redelijk makkelijk te produceren, met een standvastige camera, en het was populair.
Ze gaan dus al even lang mee dan TV zelf, sinds de begin jaren 1950.
Ze kennen dus ook iets van zichzelf populair maken en sterren creëren.
Een middelmatige worstelaar, met beperkte “moves”, kan wanneer hij goed kon praten en een leuke personaliteit had de zalen makkelijk doen vollopen.
Zeker wanneer er tegenover hem een echte duivelse vlasspelende, angst inboezemende kloothommel van een vent stond, die men dan opzettelijk ook een pretentieus kapsel en manier van omgaan met mensen mee gaf.
Deze bedrijven, ontwikkelden een techniek van “baby faces” (goede populaire fan-favorieten) en “heels” (degoutante valsspelers, boertig of agressief tegen fans), waarbij de goede steeds de bovenhand haalden, of slechte mensen werden, en vice versa.
Deze technieken zijn genoegzaam bekend, maar toch, gaan velen er mee in op. De mensen die het uitvoeren zijn zeer, zeer goed in hun taak en laten je echt geloven dat ze een hoop miserable karakters zijn, of de beste ideale schoonzoon (mèt abs).
Door mensen ‘op te bouwen’ onderging men in de loop van de tijd een zekere evolutie.
Wanneer je de rebelse spierbundel die t-shirts verkoopt aan de lopende band, nog meer in de verf wil zetten, kan je maar beter zorgen dat hij tussenbeide komt wanneer er enorm wordt vals gespeeld.
De reacties van het publiek, na zulke “opbouw” zijn dan ook vaak uitzinnig.
”EINDELIJK” komt de redder, en de zaal zit vol, de popcorn verkoopt vlot en iedereen gaat tevreden en half dronken naar huis.
Zie : Jan. 4, 1999. As Mankind was facing The Rock
Mensen die het nieuws bekijken, gaan in eenzelfde verhaal mee. Het wordt trager, meer herhalend en meer op de lange termijn onderbouwd, maar het komt op hetzelfde neer.
Er zijn “de goeie” (meestal politici of bepaalde bedrijven of ideologieën) en de “slechten” die veelal ook maar hun rol komen spelen want intussen ook een talking head faker zijn geworden die het gedichtje maar komt opzeggen naast z’n collega’s van “de andere kant”.
Voor u me wegzet als iemand die totaal van het pad af is: neen, effectief, de professionele worstel industrie heeft al sinds 200 jaar ervaring met de live-shows en het bespelen van hun publiek (zeker voor de tijd dat iedereen door had dat het om een deel in scripts gezette gevechten gaat). Zeker sinds de introductie van de televisie hebben ze een enorme ervaring in het bespelen van hun “marks” of doelpubliek.
Ze hebben het perfect onder de knie: mensen iemand doen haten, iemand als een totale lieveling laten overkomen (ook wanneer ze in het echte leven de grootste klieren zijn), en hoe je dit kan omkeren (een “face turn”, of “heel turn” in hun jargon).
Deze concepten zijn gangbaar in onze media, weliswaar met politici, concepten en zelfs wetgevingen als onderwerp in plaats van getrainde mensen in strakke pakjes.
Een en ander hebben velen al langer door uiteraard, en ik kan het zelf niet beter uitleggen dan een TED talk die ik jaren geleden zag, van een oudgediende uit de worstel wereld (Eric Bischof 1) , die een vergelijking maakte tussen de nieuws-media en de pro-wrestling wereld.
In deze TED talk2 maakt vooral het punt “They don’t want you to think, they want you to feel”. Wat neerkomt op : men wil u niet aan het denken zetten, maar laten voelen.
En dat is iets dat verdomd moeilijk is om nièt jezelf in te laten tuinen. Zeker wanneer men erg goed weet op welke knopjes men moet drukken om veel reactie, veel “leesplezier” te triggeren, met zo min mogelijk echte informatie (journalistiek werk).
Dat “voelen” gaat dan vooral over emoties, emoties als angst, schaamte, woede, … iets waar vooral De Standaard in uitblinkt om een of andere bizarre reden.
Een krant zou toch haar doelpubliek duidelijk in kaart moeten brengen dacht ik, maar blijkbaar gaat men er van uit dat er triestige, doemdenkende goths van 16 jaar hun leespubliek is ofzo.
Al twijfel ik er aan of die de gebrekkige manier van schrijven en de partiële informatie ook niet zouden doorzien na een tijd (vooral goth girls nooit onderschatten mensen :)
Iedereen moet in de industrie meedraaien, z’n boterhammen verdienen door te capteren op anderen hun moeite en tijd. Voor mensen in de krabbenmand is dat simpel; scroll maar rond, consumeer bij onze sponsors en reclame inkomsten, terwijl we u de meest shitty, slechte onvolledige info verstrekken over onderwerpen waar we uw mening zo snel en vroeg mogelijk mee willen kneden.
Fear is big business
Die angst van lezers en volgers, is een stuk de schuld van de #FiatWereld (ik pas hier even dezelfde techniek toe dan De Standaard: ik identificeer een angst en wijs ze openlijk aan).
Het is eigen aan een soort mediaberichtgeving waarbij men vooral mensen wil in slaap wiegen, of net heel kwaad maken (genre: een groepje jongeren die iemand in elkaar slaat, en meteen een schande-reactie en woede opwekt bij de kijkers/lezers).
De beiden gebeuren tegelijkertijd net om een perfecte mix te krijgen van polarisatie van het denkvermogen. Mensen worden kwaad van een nieuwsbericht waarbij “iets schandalig" in de verf wordt gezet bij voorbeeld.
Dat kan gaan van een laffe overval, een stuk straatgeweld door een bepaalde bevolkingsgroep, of evenzeer een zwaar geval van openlijke corrupte, leugens en diefstal.
De mensen sakkeren dan, maken zich boos, en gaan vaak in de clinch met collega's, vrienden en familie over de maatregelen en kern-oorzaken van zo'n artikel. Een artikel waar ze dan meestal allemaal niet alle feiten hebben over meegekregen, en afgaan op een "snippet" tekst en beeldmateriaal.
Dit wakkert woede ook weer aan.
Een tweede aspect hier naast is de niet-aflatende stroom van angst. Die niet alleen in het nieuws, maar ook in soaps, duidingsmagazines (als er nog zoiets bestaat) wordt gepropageerd.
Een vooraanstaand voorbeeld is de krant De Standaard, die we in de bubbel waar ik in resideer steevast " De Angstkrant " ben gaan noemen.
Deze krant blinkt uit in artikels die angst moeten zaaien, of zelfs lichte paniek. Steeds met de insteek dat we als kleine, kwetsbare en vooral onschuldige mensen in een kwade, boosaardige en gedoemde wereld leven.
De artikels worden 80% door vrouwen geschreven die -afgaand op hun track-record- vooral thuis op hun laptop zitten, of in een blitse koffiebar waar ze gezeten op een EuroPalet zitten gekleed in een salopet met een Selah Sue-kapsel.
(you know who you are).
Deze mensen hebben vooral de taak om angst aan te wakkeren.
Soms met verzonnen feiten, soms met halve waarheden, of met flarden inforamtie die uit een boek moet komen van een bevriend auteur of aanverwante uitgeverij.
Dit zijn de zaadjes die ze planten, om het boekje en bijbehorende mening te verkopen.
Men gaat dan enkele maanden voor zulk boek op de markt komt (meestal midden September) de nodige onderwerpen als belangrijk naar voor schuiven.
Net als een Worstel-match, waar er iemand die goed van ladders kan springen, opeens belangrijk gemaakt wordt om een wereldtitel match met ladders aan te prijzen.
Men bespeelt mensen, waarbij men problemen die er eigenlijk niet waren op laat borrelen of laat ontstaan: schrik van elektrische auto’s bij voorbeeld, of de schrik van vrouwen voor om het even wat waar ook mannen in de buurt zijn (zwemmen, fitness, op straat wandelen, een tram nemen…) of evengoed een boek dat de geschiedenis van een bepaald segment van de maatschappij overloopt, het dient allemaal dezelfde narratief waar u eindigt achter uw TV, met een zak chips op schoot (of een bordje komkommer) en vooral veel angsten tracht te onderdrukken.
En ja, er ZIJN problemen in de wereld, er zijn vrouwen die door compleet scummy mannen op straat worden lastig gevallen. Een krant gaat er alleen voor zorgen dat iedereen schrik heeft van alles, zodat je vooral nog meer problemen veroorzaakt.
Sommigen triggeren zelfs graag problemen, net omdat ze iets hebben gelezen in een krant. De NPC’s zijn hier het beste in trouwens, omdat ze nu eenmaal slaafs volgen wat er hen word aangedragen.
Opeens wordt bij voorbeeld “Vlaamse geschiedenis” dan interessant,
wanneer er een boek op komst is (zeker van een BV).
Of opeens gaat men nep-interesse tonen in de geschiedenis van Congo, wanneer er een lijvig werk over aankomt van een goedgekeurd auteur (die bepaalde zaken niet al te erg op de korrel neemt, maar net geloofwaardig genoeg kan blijven).
Dat het niet altijd nieuwswaarde heeft, of enkel maar bedoeld is om de eigen winkel te laten draaien onderling, met bevriende toneelmakers, auteurs, redacteurs en uitbaters van een pretpark, speelt minder een rol.
Men vindt altijd wel iets om het volk om te doen juichen.
Ladders, stoelen, een festival, een park, een stoet, auto’s, of een wereldkampioen die een 10de keer “de wereldtitel” terug wint terwijl de tegenstander in het puin van een tafel ligt te spartelen en moet doen alsof het allemaal zeer veel pijn deed en hij vernederd is.
Het is allemaal dezelfde soort spektakel, waarbij de uitkomst meestal hetzelfde is: de “marks” (betalende doelgroep) te gaan bespelen om meer geld, aandacht en ‘eyeballs’ te laten leveren. Ofwel kijk je naar desinformatie, ofwel naar komedie, ofwel naar reclame (of al het voorgaande door elkaar gemixt).
De opbouw gebeurt systematisch. Men rapporteert eerst over een schijnbare anekdote, daarna over een paar opinies, naar de echte reden van deze woede-artikels: de nudging of finale.
Want vlak nadien krijg je de “goede zaken”, de oplossingen,.. de redders.
Diegenen die men dus echt wil gaan opvoeren en het inprogrammeren bij de gemarkeerden.
Deze oplossingen worden aangegeven door de beleidsmakers en de mensen die concepten lanceren, alles is voorzien, zodat de grote werken of het concept door de strot geramd wordt.
Een CBDC digitale euro, een groot infrastructuur werk, een reeks maatregelen tegen armoede, meer taxatie, 15 minute cities… en zo meer.
De fijne electro muziekformatie genaamd “Ministry” heeft op hun album “Rio Grande Blood” een nummer geschreven genaamd “Fear is big business” 3.
Ik moet vaak aan dit nummer -dat overigens als een machinegeweer afgaat in je kop -- denken, wanneer ik een van onze Vlaamse kranten lees en weer het ene na het andere artikel tegenkom dat puur bedoeld is om mensen in een richting te kneden, en me als lezer tracht op te warmen, voor de door hen opgebouwde “Stone Cold“ held die de boel moet komen redden en een goeie moet lijken.
Een en ander is terug te brengen naar waar onze media vooral mee bezig is:
Het "emotie opwekken".
Zolang men bij lezers van magazines (TV-express, Story, Humo...) of kranten (Het Laatste Nieuws, De Morgen, De Standaard...) emoties kan opwekken, gaan ze de producten van deze redacties blijven kopen.
Aan een steeds schraler en banger wordend publiek uit de krabbenmand. Gelukkig is dat publiek in dalende lijn, en blijven enkele de hardleerse “drones” over. De mensen die zich oprecht goed geïnformeerd voelen, en zelfs achteraf als er iets ontmaskerd werd als totale zever, toch het verstand van een goudvis hebben en doorscrollen tussen de fait-divers, en de nieuwe relaties tussen radio-presentators of politici, of andere nutteloze brol met een vleugje personencultus er bij.
Meer en meer mensen die wel nog enig denkvermogen bezitten (of te vaak zijn fout ingelicht over belangrijke zaken) keren zich om deze reden ook af van deze magazines en kranten.
Waar men een systematische daling zag over zowat alle categorieën de voorbije 10 jaar. Zonder dat de digitale kant van deze verkopen de boel echt konden redden. 4 5
Een correlatie tussen het aantal angst-gebaseerde artikels en de verkoop is moeilijk aan te tonen, vooral omdat deze tactieken pas echt furure beginnen maken wanneer een krant zeer veel lezers begint te verliezen.
Opvallend is wel dat De Standaard hier van 2010 de snelste groeier was, rond de periode dat ze vooral begonnen inzetten op “angst”, waarna ze verder spartelden.
Een mooie studie voor wie nog een thesis-onderwerp zoekt in de media denk ik: correlatie krantenverkoop (digitaal en geprint) en het aantal angst-artikels.
Het kan ook niet anders dan dat ze met de resterende mensen, die blijkbaar 10+ jaar desinformatie en rommel toch geabonneerd blijven, verder kunnen. Deze laatste groep is hopeloos verloren trouwens, en kunnen zelfs de tegenstrijdigheden binnen 1 artikel niet meer ontwaren.
Deze left-over “marks” zijn dan ook veel gewoon, en kijken door de bullshit heen (denken ze) en voelen zich vaak erg goed geïnformeerd.
Nu ja, dat zullen mensen die in Noord-Korea de soep uitscheppen in een gevangenis, ook vinden waarschijnlijk. Ze geloven daar rotsvast dat hun leiding bovenmenselijke krachten bezit en ze voor het grotere doel soep staan uit te scheppen ofzo.
De mensen in onze krabbenmand gaan er dan weer prat op dat hun politici eerlijk verkozen worden, sparen goed rendeert, de inflatie wel mee valt, een huis bezitten de Belgische versie van de “Hajj” is…
Intussen hebben ze schrik van parkeren, elektriciteitsverbruik en natte doekjes.
Ieder z’n illusie uiteraard.
De domheid, nemen we er ook maar bij.
“They want you to feel”
Da's het business model: u betaalt het brokje info al dan niet in digitaal of papieren formaat, en krijgt er de nudging, angst, halve informatie en reclame bovenop (de propaganda van een staatssysteem soms ook afhankelijk van het verkiezingsjaar).
De manier dat men deze informatieve suppositoire in ieders' intellectuele endeldarm naar binnen duwt gaat puur via het “emotie opwekken”.
Op dat punt moeten kranten niet onderdoen voor die WWE-worstelaars, die (zonder de info weliswaar) mensen laten voelen en emoties opwekken over welke vechtersbaas er de bovenhand zal halen in de volgende grote wedstrijd.
De angst die men op deze manier aanpraat gaat altijd uit van de nietigheid van de persoon in kwestie (meestal de auteur van zulke stukjes zelf) waarbij men deze angst tracht te extrapoleren naar de lezers toe.
Men heeft hier een bepaald doelpubliek voor ogen, waar men geld heeft geroken blijkbaar: een gen-z tot late millenials publiek dat wel geld heeft, maar zich blijkbaar geen raad weet met veel zaken. En de ene na de andere opgedrongen podcast of boek verslind. Boeken die dan steevast worden gefotografeerd om op hun twitter, of instragram te tonen, maar verder ongelezen blijven op een stuk of 20 bladzijden na.
De boeken die op deze manier worden gepromoot zijn dan meestal ook niets meer dan 2 goede paragrafen (binnen het genre) die ze meestal van een ander hebben gestolen met daaromheen een hoop opvulsel en verzinsels die er voor de uitgevers tevreden te houden.
De onderwerpen zijn dan ook op de leest geschoeid voor dit publiek, en lijken voor mensen zoals ik (uit de Gen-X generatie) dan ook vrij random.
Er zijn genoeg leuke studies over gedaan ook. 6 7 8 9
Angst voor het klimaat (daar kan ik nog in komen), wat dan wordt misbruikt om mensen in een verkeerde richting te duwen: weg van het aanrijken van oplossingen of innovativiteit, meer richting ga-in-een-grot-wonen.
De onderwerpen gaan dan ook erg ver, en ik haal hier echte voorbeelden aan uit De Standaard van de afgelopen 2 jaar:
Angst voor natte doekjes, Tesla wagens, mensen kruisen op het trottoir, elektriciteit (!), bitcoin (of De Bitcoins zoal ze dat daar noemen), hagelbollen van 5cm, koffie, hamburgers, zonnecrème, de binnenstad, teken, overstromingen, encryptie, overbevolking, extreem-rechtse terreur organisaties (‘t is dat er zo veel actief zijn in ons land:), vliegtuigen, choco, kaas, brood, plastiek in het bloed, plastiek in de rivieren, plastic (eender waar), airconditioning, inflatie, deflatie, shrinkflatie, aandelen, huizenmarkt ineenstorting, zonnepanelen, atoombommen, Russen, Chinezen, virussen, e-mail, phishing, oplichters (enkel die in de “crypto” wereld en niet die in de bankwereld natuurlijk dat zijn de “goeien” en mogen salto’s maken van op een ladder virtueel gezien), windturbines, ijsberen, weegschalen, vlees, vleesvervangers, suiker, suikervervangers… en parkeren in Antwerpen.
Maar soms worden ze ook meer filosofisch en abstract (hangt er vanaf of er freelancers met een kunstzinnige achtergrond aan de beurt zijn of niet die dag) waarbij ze angst voor schaamte aanprijzen, of zelfs schaamte voor angst, schaamte voor schaamte en daarna angst voor hebzucht, en angst herkennen als angst... kortom de hele resem van Bijbelse hoofdzonden gaan door het repertoire heen, waarbij men telkens wel een of andere freelance auteur vindt die vanuit een lokale imitatie-starbucks een artikel schrijft waarbij de woorden “schaamte”, “angst”, “toekomst”, “mezelf” worden verwerkt op het niveau van hun lezers die allemaal boeken van Alain de Botton ongelezen in hun Ikea kast hebben staan.
We zien een en ander tussen de regels door bij hun vacatures 10 bij DPG trouwens.
Waar men stilaan op industrieel niveau angst, schaamte en kneuterigheid gaat prefereren om zoveel mogelijk mensen als één grote eenheidsworst te kunnen behandelen, en als marks te laten kopen, bewegen en leven in een bijna Sovjet-aandoend keurslijf.
De mensen zelf, die nog overblijvende lezers en kijker blijven spelen, zijn daar veelal zelf de schuldige aan. Ze bouwden, en leven in, hun eigen gevangenis.
Deze “left-over marks”, zijn meestal ook de “staring drones” van onze maatschappij, (een zeer schadelijk soort mensen) waar we dieper op in gaan in deel 3.
deadeyes
https://en.wikipedia.org/wiki/Eric_Bischoff
https://www.ted.com/talks/eric_bischof_why_the_news_media_is_stealing_from_the_pro_wrestling_playbook_jan_2019
https://www.google.com/search?q=ministry+fear+(is+big+business)+lyrics
https://www.persradar.be/artikel/persverkoop-in-2022-duidelijke-terugval-in-quasi-alle-categorieen/
https://www.tijd.be/ondernemen/media-marketing/de-tijd-en-l-echo-winnen-marktaandeel/10419655.html
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2021.822300/full
Frequency of Media Use and Emotions
https://sofoarchon.com/fear-based-manipulation/
https://hilo.hawaii.edu/campuscenter/hohonu/volumes/documents/Vol02x13Fear.pdf
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/23780231211024776